Toen Alfons Wender precies 40 jaar geleden de Wiesenhof betrok, stonden er 20 melkkoeien in de loopstal. Nu in 2024 zijn zoon Andreas en schoondochter Marion de boerderij overnemen, worden er dagelijks bijna 300 koeien gemolken. Een voortdurende groei en een grote ontwikkeling, zowel voor de mensen als de dieren op de boerderij. Met het laatste bouwproject – een uitloop van 1.100 m² – is de boerderij nu ook QM++ gecertificeerd en voldoet ze aan alle criteria van veehouderijtype 3.
Bij mooi weer kun je vanaf de Wiesenhof in Perl-Wochern het naburige Luxemburg zien liggen; ook Frankrijk ligt maar een paar kilometer verderop. Hier op het drielandenpunt heeft de Wiesenhof zich gedurende de afgelopen 40 jaar ontwikkeld van een typische kleine boerderij tot een high-performance melkveebedrijf dat ernaar streeft om moderne technologie, economie en dierenwelzijn met elkaar in harmonie te brengen. De bouw van het uitloopterrein in 2023 is slechts het recentste van de vele bouwprojecten in de afgelopen decennia. Er is altijd wel iets te doen geweest: meer dan 20 jaar geleden een nieuwe melkstal, bijna 15 jaar geleden een nieuw terrein voor jongvee en ruim tien jaar geleden een nieuwe melkstal en een pv-systeem, om maar een paar bouwprojecten te noemen.
En beide generaties, zowel Alfons en Maritta als Andreas en Marion, hebben het zakelijk perspectief altijd gecombineerd met oog voor het welzijn van de dieren. Zo is de familie Wender bijvoorbeeld al heel lang voorstander geweest van een verhouding tussen koeien en ligboxen van 1 op 1. “Een koe moet zich kunnen terugtrekken om rust te vinden”, legt Alfons Wender uit tijdens een rondleiding over de boerderij. Wegens de topografische ligging van de Wiesenhof is het voor de koeien niet mogelijk om te grazen. Daarom besloten de Wenders een uitloopstal te bouwen. “Ook daarbij was de terreinhelling een van de grootste uitdagingen”, vertelt Andreas Wender. “Om een voldoende groot oppervlak te realiseren, moesten we het terrein flink ophogen.” De uitloop is het hele jaar lang voor de dieren beschikbaar en is erg populair, afhankelijk van het weer. “Als het regent, zijn onze koeien echter net als wij mensen en blijven ze liever in de droge stal” zegt Andreas Wender met een glimlach op zijn gezicht.
Het managen van een kudde van bijna 300 melkkoeien is vandaag de dag misschien gemakkelijker dan ooit tevoren. “In principe hebben we alle gegevens van elke koe altijd binnen handbereik op onze mobiele telefoons”, leggen Marion en Andreas Wender uit. “De app toont ons niet alleen de resultaten van de genetische analyses die we na de geboorte laten uitvoeren, maar met slechts een paar klikken kunnen we ook de huidige melkgift zien, het tijdstip voor de volgende inseminatie en nog veel meer.” Maar dit is niet het enige gebied waar digitalisering het dagelijkse werk ondersteunt, zoals op steeds meer boerderijen. GPS, digitale analyses en nog veel meer toepassingen zijn onmisbaar geworden in het veldwerk om efficiënt te werken en meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen zo effectief mogelijk te gebruiken.
Op één belangrijk gebied heeft de familie Wender echter afgezien van automatisering en robots. Het melken gebeurt sinds 2013 in de 2x16 melkstal. “Gezien de grootte van ons bedrijf zien we het als een absoluut voordeel dat we al onze koeien twee keer per dag kunnen zien en beoordelen”, legt Marion Wender uit, die ’s ochtends en ’s middags verantwoordelijk is voor het melken. “De dagelijkse blik op uiers, hoeven en de algehele indruk is voor ons zeker het handmatige werk waard; we herkennen ontwikkelingen snel en kunnen daar meteen op reageren. Daarom hebben we er bewust voor gekozen om geen melkrobots of draaimelkstal aan te schaffen.”
De dieren zijn nieuwsgierig en erg oplettend als we door de stal lopen. Ze laten zich echter niet aaien – vaak tot verbazing van bezoekers. Marion Wender legt dan uit aan de bezoekers tussen de 4 en 90 jaar dat de dieren menselijk contact vooral associëren met melken en daarom ondanks hun nieuwsgierigheid heel terughoudend zijn als het op contact aankomt. De koeien wennen sinds een paar maanden ook aan nieuwe gezichten.
Sinds 1 maart heeft de familie Wender twee landbouwassistenten in dienst die op de boerderij wonen. Beide jonge mannen komen uit Tanzania en hebben zich aan de Bovenmoezel vlot ingeburgerd, waardoor ze het familiebedrijf snel konden versterken. “We hebben het moment voor hun komst bewust gekozen”, legt Andreas Wender uit. “Tijdens de inwerkfase kon ik nog veel ondersteuning bieden, omdat er op het land nog niet zoveel te doen was. Nu, met de toenemende hoeveelheid werk op onze velden en akkers, zijn de processen duidelijk en lopen veel dingen inmiddels als vanzelf.” Hierdoor kunnen Andreas Wender en zijn vader zich concentreren op het bewerken van de 170 hectare akkerland en 160 hectare grasland. Het doel is om zoveel mogelijk veevoer zelf te verbouwen en te oogsten. Gezien de grootte van de kudde is het echter wel duidelijk dat bepaalde componenten zullen moeten worden ingekocht.
Net zoals Hochwald zich op de toekomst voorbereidt met de update van de strategie ‘Prepared for tomorrow’, doet de familie Wender dit ook. Ze investeren systematisch in gebouwen, technologie en dierenwelzijn en houden daarbij altijd de economische dimensie in het oog. Investeringen kunnen de toekomst van Wiesenhof immers alleen veiligstellen als ze rendabel zijn. Voor de huidige en toekomstige generaties op het drielandenpunt tussen Duitsland, Frankrijk en Luxemburg.
